بررسی هم‌آوری ماهی سفید Rutilus frisii (Nordmann, 1840) مهاجر به رودخانه سفیدرود و ارتباط آن با طول، وزن و سن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرانزلی، ایران.

2 مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان استخوانی دریای خزر، شهید انصاری، رشت، ایران.

3 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

این بررسی با هدف بررسی تغییرات هم ­آوری ماهی سفید مهاجر به رودخانه سفیدرود در حوضه جنوبی دریای خزر، بر اساس سن و اندازه ماهی و نیز تعیین میزان همبستگی هم ­آوری و قطر تخمک با وزن بدن، طول کل و سن ماهیان صورت گرفت. نمونه‌برداری ماهیان مولد در ابتدای مهاجرت به رودخانه با کمک تور پره با چشمه 20 میلی‌متر در اواخر اسفند 1399 و اوایل فروردین 1400 صورت گرفت. نمونه‌ها به مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان استخوانی شهید انصاری رشت منتقل شدند و پس از تزریق هورمون اواپریم، تکثیر شدند. قبل از تکثیر مصنوعی طول، وزن و سن نمونه‌ها تعیین و سپس وزن تخمک­­ های استحصالی تعیین گردید. حدود یک گرم تخمک به‌طور تصادفی برداشت و در ظروف شیشه‌ای حاوی فرمالین 5% ریخته شدند. سپس با ترازوی دقیق وزن نمونه‌ها تعیین شد. نتایج بررسی 98 نمونه ماهی سفید با وزن بدن 540 تا 2710 با میانگین 384±1231 گرم نشان داد که هم‌آوری کاری 23577 تا 92029 با میانگین 16185±49643 عدد، هم‌آوری نسبی 25/4 تا 58/1 با میانگین 6/8±40/7عدد تخمک در گرم وزن بدن و قطر تخمک‌ها 1/67 تا 1/99 با میانگین 0/06±1/84 میلی‌متر به‌دست آمد که با افزایش سن و اندازه بدن، هم­آوری کاری افزایش ولی هم‌آوری نسبی کاهش داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Fecundity in migratory kutum, Rutilus frisii (Nordmann, 1840) in Sefid River and its relationship with weight, length and age

نویسندگان [English]

  • Keivan Abbasi Ranjbar 1
  • Danial Gorouhi 2
  • Alinaghi Sarpanah 3
  • Mehdi Moradi 1
1 Inland Waters Aquaculture Research Center. Iranian Fisheries Sciences Research Institute. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Bandar Anzali, Iran.
2 Center of propagation and restoring of bony fishes of Caspian Sea of Shahid Ansari, Rasht. Iran.
3 Iranian Fisheries Sciences Research Institute. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This study aimed to determine fecundity in relation to age and size, and the correlation between fecundity and egg diameter with whole body weight, total length and age in migratory kutum, Rutilus frisii, to Sefid River, southern Caspian Sea. Ripe females were caught about 1000 m far from the river mouth using beach seine with 20 mm mesh size during their migration season in March 2021, and they were transferred into ponds of Shahid Ansar propagation and restoration center for bony fishes of Caspian Sea, Rasht city. The propagation of females was done using hormonthrapy (Ovaprim). The total length, body weight, and age of specimens were measured before artificial propagation and the weight of the gonad was measured. One gram of egg was sampled randomly and fixed into a glass containing formaldehyde 5%. Then the precise weight of the egg samples was determined using a digital scale. The examination of 98 female specimens with a weight 540-2710g (1231±384, Mean±SD) showed that working fecundity of 23577-92029 (49643±16185) eggs per individual, relative fecundity of 25.4-58.1 (40.7±6.8) eggs per gr / body weight and eggs diameter of 1.67-1.99 (1.84±0.06) mm. The working fecundity was raised with increasing fish age and size but relative fecundity decreased by increasing age and size.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rutilus frisii
  • Reproduction
  • Fecundity
  • Caspian Sea

مراجع

آذری‌ تاکامی‌ ق‌. 1362. تعیین‌ هم‌آوری‌ ماهی‌ سفید (Rutilus frisii kutum). نامه‌ دانشکده‌ دامپزشکی‌دانشگاه‌ تهران‌ . 2-1: 78-67.
افرایی م. ع.، عبدالملکی ش.، کیمرام ف.، پرافکنده ف.، جانباز ع. ا.، دریانبرد غ.، طالشیان ح.، قاسمی ش.، کر د.، لاریجانی م.، فضلی ح. 1388. گزارش نهایی پروژه بررسی سن، رشد، رژیم غذایی، تولیدمثل و رسیدگی جنسی ماهی سفید در سواحل جنوبی دریای خزر. موسسه تحقیقات شیلات ایران. 97 ص.
امینیان فتیده ب. 1385. بررسی شاخص‌های زیستی ماهی سفید در بخش جنوبی دریای خزر. پایان نامه دکتری رشته تکنولوژی صید. دانشکده منابع طبیعی. دانشگاه گرگان. 240 ص.
خارا ح.، به گزین م.، یوسفیان م.، رهبر م.، احمدنژاد م.، بینایی م. 1389. اثر سن بر عملکرد تولیدمثلی مولدین ماده ماهی سفید  (Rutilus frisii kutum) در رودخانه تجن. مجله علوم زیستی واحد لاهیجان، 4(3): 63-55.
خانی پور ع. ا.، ولی پور ع. 1388. ماهی سفید جواهر دریای خزر. موسسه تحقیقات شیلات ایران. تهران. 87 ص.
پرافکنده ف. 1387. تعیین سن در آبزیان. انتشارات موسسه تحقیقات شیلات ایران. تهران. 139 ص.
دریانبرد غ.، فضلی ح.، تقوی مطلق س. ا.، وهاب نژاد آ.، باقرزاده افروزی ف. 1400. تولید مثل و بلوغ جنسی ماهی سفید  (Rutilus kutum) در آب‌های ایرانی دریای خزر. مجله علمی شیلات ایران. 29(5): 121-111.
رضوی صیاد ب.، 1374. ماهی سفید.  موسسه تحقیقات شیلات ایران. 165 ص.
سوداگر م.، صدق پور ثابت س.، ذکریائی ح.، دادگر ش. 1395. بررسی اثر هورمون­های اواپریم (+SGnRHa دامپریدون)، اوافکت (آنتاگونیست دوپامین+ GnRH) و عصاره هیپوفیز بر بازده تکثیر مصنوعی ماهی سفید (Kamensky, 1901) Rutilus kutum. پژوهش‌های ماهی شناسی کاربردی. 4(3): 64-53.
عباسی ک.، باقری جونقانی س.، مرادی م.، سرپناه ع.، زحمتکش ی، پورغلامی مقدم ا.، مولودی‌صالح ع.، نیک پور م.، گروهی د.، صیادرحیم م. 1401. گزارش نهایی پروژه بررسی فراوانی و ساختار طولی و وزنی بچه ماهیان و تعیین جمعیت های اکولوژیک ماهیان سفید و کفال در سواحل استان گیلان. موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. تهران. 312 ص.
عباسی ک. 1396. ماهیان گیلان. دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان (ایلیا). رشت. 208 ص.
عبدلی، ا. 1395. راهنمای میدانی ماهیان‌ آب‌های‌ داخلی‌ ایران‌. انتشارات‌ ایران شناسی.‌ تهران‌. 272 ص‌.
فارابی س. م.، خوشباور رستمی ح.، قانعی تهرانی م.، قیاسی م.، آذری ع.، بهروزی ش.، موسوی ه.، فیروزکندیان ش.، حبیبی ف.، زاهدی طبرستانی آ.، ملائی ح.، مهدوی امیری ا.، عقلمندی ف.، بینائی م. 1386. بررسی وضعیت تکثیر مولدین و رهاسازی بچه ماهیان سفید در حوزه جنوبی دریای خزر (استان مازندران، سال 1383). مجله پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان، 74 (1): 166-156.
عبدلی ا.، نادری م.، 1387. تنوع زیستی ماهیان حوزه جنوبی دریای خزر. انتشارات علمی آبزیان. تهران.  242 ص.
کازانچف آ.ن‌. 1981. ماهیان‌ دریای‌ خزر و حوضه‌ آبریز آن‌ . ترجمه‌ و تالیف: مهندس‌ ابوالقاسم‌ شریعتی‌، انتشارات‌ نقش مهر. چاپ اول. سال 1383. 205 ص‌.
کیوانی ی.، نصری م.، عباسی ک. و عبدلی ا. 1395. اطلس ماهیان آب های داخلی ایران (فارسی و انگلیسی). انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست. تهران. 218 ص.
ولی پور ع‌.، خانی پور ع.ا. 1394. زی فن تکثیر مصنوعی ماهی سفید (Rutilus frisii) فرم پائیزه دریای خزر. نشریه توسعه آبزی پروری، 9(4): 88-75.
Afraei Bandpei M.A., Abdolmaleki S., Najafpour S., Bani A., Pourgholam R., Nasrolahzadeh H. and Fazli, H., 2011. The Environmental Effect on Spawning Time, Length at Maturity and Fecundity of Kutum (Rutilus kutum, Kamensky, 1901) in Southern Part of Caspian Sea, Iran. Iranica Journal of Energy & Environment 2(4), 374-381.
Agarwal B. 1999. Fishes Reproduction. Translated by: Kamali, I and Valinesab, T. 2004. Iranian fisheries research organization, Tehran, Iran. 258 p.
Bagenal T.B. (1978). Aspects of fish fecundity. In: Gerking S.D. (ed.) Methods of assessment of ecology of freshwater fish production, Blackwell, Oxford. pp. 75-101.
Beer N.A., Wing, S.R. 2013. Trophic ecology drives spatial variability in growth among subpopulations of an exploited temperate reef fish. New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research 47(1), 73-89.
Biswas S.P. 1993. Manual of methods in fish biology. South Asian publishers put Ltd. 36 Nejati subhosh mary.Daryagam, New Delhi, 110002. India. 157 p.
Bond C.E. 1979. Biology of fishes. Saunders College publishing Halt, Rinehart and winston.U.S.A. 514 p.
Brown P., Sivakumaran K.P., Stoessel D., Giles A., Green C., Walker T. 2003. Carp Population Biology in Victoria. Marine and Freshwater Resources Institute, Department of Primary Industries, Snobs Creek. Victoria. Report 56, Feb. 202 p.
Brown P., Sivakumaran K.P., Stoessel D., Giles A. 2005. Population biology of carp (Cyprinus carpio L.) in the mid-Murray River and Barmah Forest Wetlands, Australia.Marine and Freshwater Research 56, 1151-1164.
Brown-Peterson N.J., Wyanski D.M., Saborido-Rey F., Macewicz B.J., Lowerre-Barbieri, S.K. 2011. A standardized terminology for describing reproductive development in fishes. Marine and Coastal Fisheries 3(1), 52-70.
Coad B.W. 2020. The freshwater fishes of Iran. Retrieved February, 12, 2020. Brian W. Coad personal website. From www.briancoad.com.
Fazli H., Afraei M.A., Pourgholam R., Roohi A. 2013. Long-term changes infecundity of the Kutum, Rutilus kutum Kamensky, 1901, in the Caspian Sea. Zoology in the Middle East 59(1), 51-58.
Farid-Pak F. 1968. Fertility of the kutum, Rutilus frisii kutum (Kamenskii). Journal of Ichthyology (Problems of Ichthyology) 8, 61-68.
Froese R., Pauly D. 2022. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, (Accessed 1/2022).
Keivany Y., Zare P., Kalteh L. 2012. Age, Growth and Reproduction of the Female Kutum, Rutilus kutum (Kamensky, 1901) in Gorgan-Rud Estuary, Northern Iran. Research in Zoology 2(3), 7-14.
Khara H., Bavand Savadkouhi E.H. 2017.  Effect of age on reproductive performance of Kutum, Rutilus frisii (Nordmann, 1840) in Shirood River, the southern coast of the Caspian Sea. Caspian Journal of Environmental Sciences 15(3), 205-212.
Kjesbu O.S., Klungsoyr J., Kryvi H., Witthames P.R., Greer Walker M., 1991, Fecundity, atresia, and egg size of captive Atlantic cod (Gadus morhua) in relation to proximate body composition. Canadian Journal of Fisheries and Aquatics Sciences 48, 2333-2343.
Kjesbu O.S., Witthames P.R., Solemdal P., Greer Walker M. 1998. Temporal variations in the fecundity of Arcto‐Norwegian cod (Gadus morhua) in response to natural changes in food and temperature. Journal of Sea Research 40, 303‐321
Marteinsdottir G., Begg G.A. 2002. Essential relationships incorporating the influence of age, size and condition on variables required for estimation of reproductive potential in Atlantic cod Gadus morhua. Marine Ecology Progress Series 235, 235-256.
Murawski S.A., Rago P.J., Trippel E.A. 2001. Impacts of demographic variation in spawning characteristics on reference points for fishery management. ICES Journal of Marine Sciences 58, 1002‐1014.
Nikolskii G.V. 1963. The ecology of fishes. Moskova. Gorudarstvennoe izdatelstov, sovetskayanaaka. Translated to English. 538 p.
Parker R.R. 1963. Effects of Formalin on Length and Weight of Fishes. Journal of fisheries research board of Canada 20(6), 1441-1455.
Potts G.W., Wootton, R.J. 1989. Fish reproduction.strategies and Tacties. Academic press limited. Thirdprinting. Printed in Great Britain.410 p.
Reid J.E., Chaput G. 2012. Spawning history influence on fecundity, egg size, and egg survival of Atlantic salmon (Salmo salar) from the Miramichi River, New Brunswick, Canada. ICES Journal of Marine Science 69(9), 1678-1685. 
Reznick D., Ghalambor C., Nunney L. 2002. The evolution of senescence in fish. Mechanisms of Aging and development 123, 773-789.
Rinaldo A. 2020. Fecundity and egg size in anadromous brown trout Salmo trutta. Department of Arctic and Marine Biology. UiT the Arctic University of Norway. Master Thesis. 42 P.
Unlu E., Balci K. 1993.observation on the reproduction of Leuciscus cephalus orientalis (Cyprinidae) in savur streem (Turkey).Cybium 17(3), 241-250.
Wootton R.J. 1990. Ecology of Teleost Fishes. London: Chapman & Hall.
 Wootton R.J. 1992. Fish ecology. Translated by Esteki, A. A. 1994. IFRO publication. Tehran. Iran.  244 p.
Zar J.H. 2010. Biostatistical analysis. 4th edition. Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey, 946 p.
 
مجله علوم آبزی پروری
دوره 10، شماره 2
مهر 1401
صفحه 99-113

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار